از شروع تا پایان مکدانل داگلاس – بخش دوم

F/A18 هورنت و سوپر هورنت

یک جنگنده دو موتوره مافوق صوت است که می‌تواند در تمام شرایط آب و هوایی پرواز کند؛ این جنگنده که قادر به تیک‌آف و فرود بر روی ناو نیز می‌باشد می‌تواند در نبردهای هوایی نقش‌های متفاوتی را ایفا کند.

طراحی هورنت توسط مکدانل داگلاس و نوتروپ در سال ۱۹۷۴ انجام شد، این جنگنده در ۱۸ نوامبر ۱۹۷۸ اولین پرواز خود را انجام داد و در ۷ ژانویه ۱۹۸۳ معرفی شد؛ سیستم اویونیکی خاص، نمایشگرهای کاکپیت نوین، آیرودینامیک فوق‌العاده و توانایی حمل انواع مختلفی از تسلیحات نظامی هورنت را به جنگنده‌ای تبدیل کرد که می‌تواند ماموریت‌های تجسس، دفاع هوایی، اسکورت و سرکوب پدافند هوایی دشمن را به راحتی انجام دهد.

نیروی دریایی و سپاه تفنگداران ایلات متحده آمریکا، نیروی هوایی سلطنتی استرالیا و نیروی هوافضای اسپانیا از این جنگنده در ناوگان هواپیماهای نظامی خود استفاده می‌کنند.

این جنگنده مدل‌های خاصی دارد که به دو مدل E و F آن که نسبت به بقیه تغییرات محسوسی دارند سوپر هورنت گفته می‌شود، سوپر هورنت هم به صورت تک صندلی و دو صندلی در دسترس است.

تغییرات محسوسی که هورنت را از سوپر هورنت متمایز می‌کند عبارتند از: توپ ۲۰ میلیمتری، قابلیت حمل موشک‌های هوا به هوا و هوا به سطح و استفاده از ۵ مخزن سوخت اضافی خارجی که می‌توانند سوپر هورنت را به یک تانکر سوخت رسان تبدیل کنند. (البته که در این شرایط باید سیستم‌های مورد نیاز سوختگیری هوایی بر روی هواپیما نصب شود.)

گروه فرشتگان آبی (Blue Angels) که اسکادران نمایشی نیروی دریایی ایالات متحده است نیز از این جنگنده برای انجام مانورهای خاص خود استفاده می‌کنند.

C17 گلوبمستر

گلوبمستر یک هواپیمای ترابری نظامی بزرگ است که توسط مکدانل داگلاس در سال‌های انتهایی دهه ۸۰ میلادی برای نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا طراحی شده است.

این هواپیما بر اساس طراحی هواپیمای مکدانل داگلاس YC15 طراحی و ساخته شد که البته ابعادی بزرگتر، موتورهای قوی‌تر و بال‌های متفاوتی داشت.

گلوبمستر با هدف جایگزینی هواپیمای لاکهید C141 استارلیفتر و مکمل بودن با C5 گلکسی تولید شد.

این هواپیما در ۱۵ سپتامبر ۱۹۹۱ اولین پرواز خود را انجام داد و در ۱۷ ژانویه ۱۹۹۵ معرفی شد و تا سال ۲۰۱۵ که تولید آن ادامه پیدا کرد تعداد ۲۷۹ فروند از آن ساخته شد؛ نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا، نیروی هوایی هند، نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا و نیروی هوایی سلطنتی کانادا از اولین کاربران این هواپیما بودند.

C9

مکدانل داگلاس C9 مدل نظامی هواپیمای DC9 است که C9A برای نیروی هوایی و C9B برای نیروی دریایی و سپاه تفنگداران ایالات متحده آمریکا آماده شد، این هواپیما اولین هواپیمایی بود که از بین ساخته‌های مکدانل داگلاس برای استفاده در ناوگان هواپیماهای نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا انتخاب شد، از ۱۹۶۸ که تولید این هواپیما آغاز شد تا سال ۲۰۱۷ که آخرین فروند از آن در سپاه تفنگداران از رده خارج شد مجموعا ۴۸ فروند از این هواپیما ساخته شد.

A12 اونجر

اونجر یک بمب افکن غیر قابل ردیابی بود که توانایی پرواز در تمام شرایط آب و هوایی را داشت، این بمب افکن یکی از برنامه‌های نیروی دریایی ایالات متحده برای جایگزینی هواپیمای گرومن A6 بود که قرار بود توسط مکدانل داگلاس و جنرال دینامیکس ساخته شود، افزایش بیش از حد هزینه‌های تولید و تاخیر چندین باره در شروع تولید این هواپیما موجب شد که نیروی دریایی که کارفرمای این پروژه بود طراحی این هواپیما را مجددا بررسی کند که به لغو این پروژه در سال ۱۹۹۱ انجامید.

از این هواپیما فقط یک مدل آزمایشگاهی ساخته شد.

DC10

یک هواپیمای سه موتوره پهن پیکر است که برای پوشش دادن پروازهای طولانی‌تر به نسبت هواپیمای DC8 طراحی و ساخته شد، این هواپیما که دو موتور زیربال‌ها و یک موتور در زیر سکان عمودی داشت در ۲۹ آگوست ۱۹۷۰ اولین پرواز خود را انجام داد و در ۵ آگوست سال بعد توسط شرکت امریکن ایرلاینز وارد صنعت هوانوردی تجاری جهان شد.

این هواپیمای دو راهرو می‌توانست با چینش دو کلاس پروازی ۲۷۰ مسافر را ۶۵۰۰ کیلومتر جابه‌جا کند.

از این هواپیما که ۲۰ سال (تا ۱۹۸۸) در خط تولید مکدانل داگلاس باقی ماند تعداد ۳۸۶ فروند ساخته شد.

مشخصات

خدمه: ۳ نفر

طول: ۵۵ متر

فاصله دو نوک بال: ۴۷ متر

ارتفاع: ۱۷ متر

KC10 اکستندر

اکستندر یک هواپیمای سوخت رسان هوایی است که توسط نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا مورد استفاده قرار گرفت، این هواپیما مدل نظامی هواپیمای سه موتوره DC10 است؛ از این هواپیما که در سال ۱۹۸۰ اولین پرواز خود را انجام داد فقط ۶۰ فروند ساخته شد که فقط توسط نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا مورد استفاده قرار گرفت؛ البته دو فروند مدل تغییر یافته با نام KDC10 برای نیروی هوایی سلطنتی هلند نیز ساخته شد.

MD11

یک هواپیمای سه موتوره پهن پیکر است که توسط شرکت هواپیماسازی مکدانل داگلاس طراحی و ساخته شد، این هواپیما حاصل برنامه‌های طراحی مجدد هواپیمای DC10 بود که برنامه تولید آن در سال ۱۹۸۶ آغاز شد، در ۱۰ ژانویه ۱۹۹۰ اولین پرواز MD11 انجام شد و گواهینامه‌های پروازی این هواپیما در ۸ نوامبر همان سال توسط سازمان هوانوردی فدرال (FAA) صادر گردید تا در ۷ دسامبر این هواپیما به شرکت حامل پرچم فنلاند، فین ایر تحویل داده شود.

تولید این هواپیما تا سال ۲۰۰۰ ادامه داشت که بدین معناست که تولید این هواپیما حتی پس از ادغام مکدانل داگلاس با بویینگ نیز ادامه داشته است، در کل تعداد ۲۰۰ فروند از این پرنده ساخته شد.

یکی از ویژگی‌های خاص این هواپیما بهره بردن از سیستم گلس کاکپیت (کاکپیت شیشه‌ای) بود که نیاز به حضور مهندس پرواز در پرواز را از بین برد.

MD11 می‌توانست با چینش سه کلاس پروازی ۳۰۰ مسافر را ۱۲۵۰۰ کیلومتر جابه‌جا کند.

مشخصات

خدمه: ۲ نفر

طول: ۶۱ متر

فاصله دو نوک بال: ۵۲ متر

ارتفاع: ۱۷ متر

MD80

نسل دوم هواپیمای DC9 به حساب می‌آید که به یکی از موفق‌ترین هواپیماهای مکدانل داگلاس تبدیل شد، تغییرات در طراحی هواپیما که منجر به افزایش طول هواپیما شده بود به همراه طراحی جدید بال‌ها که مساحت آن‌ها را بیشتر می‌کرد و استفاده از موتورهای پرت اند ویتنی JT8D باعث افزایش بازدهی MD80 می‌شد که به سوپر ۸۰ معروف شده بود.

اولین پرواز این هواپیما در ۱۸ اکتبر ۱۹۷۹ انجام شد، گواهینامه‌های پروازی در ۲۵ آگوست ۱۹۸۰ صادر شدند و در ۱۳ سپتامبر همان سال اولین فروند به شرکت سوییس ایر تحویل داده شد تا اولین عضو از خانواده MD80 رسما وارد صنعت هوانوردی تجاری جهان شود.

مدل‌های مختلف خانواده MD80 عبارتند از: MD81 – MD82 – MD83 – MD87 و MD88

تولید انواع مختلف این هواپیما تا سال ۱۹۹۹ ادامه داشت و در طی این ۲۰ سال تعداد ۱۱۹۱فروند از آن ساخته شد.

مشخصات

خدمه: ۲ نفر

طول: ۴۵ متر

فاصله دو نوک بال: ۳۳ متر

ارتفاع: ۹ متر

MD90

مدل بهینه شده هواپیماهای خانواده MD80 و نسل سوم هواپیمای DC9 به حساب می‌آید که با استفاده از موتور توربوفن V2500 که بازدهی بالاتری نسبت به موتورهای استفاده شده بر روی هواپیماهای خانواده MD80 داشت انتخاب بهتری برای شرکت‌های هواپیمایی به حساب می‌آمد.

MD90 در ۲۲ فوریه ۱۹۹۳ اولین پرواز خود را انجام داد و دو سال بعد برای اولین بار به شرکت هواپیمایی دلتا تحویل داده شد.

تا سال ۲۰۰۰ که تولید این پرنده ادامه داشت تعداد ۱۱۶ فروند از این هواپیما ساخته شد.

MD90 در چینش دو کلاس پروازی ۱۵۳ مسافر را ۴۵۰۰ کیلومتر جابه‌جا می‌کرد.

 مشخصات

خدمه: ۲ نفر

طول: ۴۶ متر

فاصله دو نوک بال: ۳۳ متر

ارتفاع: ۹ متر

MD12

پروژه ساخت یک هواپیمای چهار موتوره؛ کاملا دو طبقه بود که توسط مکدانل داگلاس در سال ۱۹۹۲ معرفی شد، اگرچه که در همان ابتدا هم مشخص بود مکدانل داگلاس سرمایه و توانایی زیرساختی تولید این هواپیما را ندارد اما تبلیغات انجام شده بر روی این هواپیما به نحوی بود که در باور جهانی این شرکت را در حال رقابت با بویینگ و ایرباس جلوه می‌داد که در نهایت نیز راه به جایی نبرد.

مکدانل داگلاس هلیکوپتر

در سال ۱۹۸۴ مکدانل داگلاس با خرید شرکت هیوز هلیکوپتر به قیمت ۴۷۰ میلیون دلار فعالیت خود را به حوزه هلیکوپتری نیز گسترش داد، هیوز هلیکوپتر در سال ۱۹۴۷ آغاز به کار کرده بود و در زمینه ساخت هلیکوپترهای تجاری و نظامی فعالیت می‌کرد که در آگوست ۱۹۸۴ به مکدانل داگلاس هلیکوپتر تغییر نام داد.

بهترین ساخته‌های مکدانل داگلاس هلیکوپتر

AH64 آپاچی

یکی از معروف‌ترین و بهترین هلیکوپترهای نظامی جهان است که توسط هیوز هلیکوپتر طراحی شده و در حال حاضر و بعد از ادغام مکدانل داگلاس با بویینگ توسط شرکت بویینگ تولید می‌شود.

آپاچی در ۳۰ سپتامبر ۱۹۷۵ اولین پرواز خود را انجام داد و تا کنون بیش از ۲۵۰۰ فروند از این هلیکوپتر ساخته شده است، ارتش ایالات متحده آمریکا، نیروی هوایی مصر و نیروی هوایی سلطنتی هلند اولین کاربران این هلیکوپتر دو موتوره بودند.

MD500

هیوز ۵۰۰ که بعدها به MD500 تغییر نام داد یک هلیکوپتر سبک تجاری است که برای مصارف غیر نظامی در سال ۱۹۶۷ معرفی شد، از این هلیکوپتر که ۵ نفر ظرفیت داشت حدود ۵۰۰۰ فروند ساخته شده است که البته انواع مختلفی را شامل می‌شود؛ مدل نظامی این هلیکوپتر نیز توسط نیروی هوایی السالوادور مورد استفاده قرار گرفت.

مدل به روز شده MD500 است که ظرفیتی معادل ۸ صندلی دارد، این هلیکوپتر در ۲۲ نوامبر ۱۹۹۴ اولین پرواز خود را انجام داد؛ بنگلادش، کاستاریکا، ترکیه و ایالات متحده کشورهایی هستند که از این هلیکوپتر در ناوگان هوایی خود استفاده کرده‌اند.

MD Explorer یا MD900

MD Explorer هلیکوپتری دو موتوره و سبک است که توسط مکدانل داگلاس هلیکوپتر طراحی و ساخته شده است، این هلیکوپتر در ۱۸ دسامبر ۱۹۹۲ اولین پرواز خود را انجام داد، MD900 دو سال پس از اولین پرواز و در سال ۱۹۹۴ معرفی شد که تا کنون توسط نیروی دریایی مکزیک، پلیس آلمان، اورژانس هوایی لوکزامبورگ و … مورد استفاده قرار گرفته است.

ادغام با بویینگ

در آگوست ۱۹۹۷ مکدانل داگلاس و بویینگ با هم ادغام شدند و که شرکت جدید با نام بویینگ به کارش ادامه داد؛ البته که المان‌های لوگو مکدانل داگلاس در لوگو شرکت جدید استفاده شده بود تا یاد این شرکت هواپیماسازی در ذهن علاقمندان به هوانوردی باقی بماند.